W mocy Garncarza

„Człowiecze! Kimże ty jesteś, byś mógł się spierać z Bogiem? Czyż może naczynie gliniane zapytać tego, kto je ulepił: ‘Dlaczego mnie takim uczyniłeś?’ Czyż garncarz nie ma mocy nad gliną i nie może z tej samej zaprawy zrobić jednego naczynia ozdobnego, drugiego zaś na użytek niezaszczytny?” Rzymian 9:20,21

Apostoł Paweł, czyli posłaniec Pomazańca do narodów, w powyższym fragmencie wykazuje na przykładzie pracy garncarza, że Bóg może z nami zrobić co chce, przeznaczając nas do określonych zadań według własnego uznania. Jednych może przeznaczyć do bardziej zaszczytnych a innych do mniej zaszczytnych. Jednak oprócz tej myśli możemy też wyciągnąć inną. Otóż garncarz pracuje na materiale, z którego tworzy i tak samo Paweł nie wymyślał przykładów z powietrza tylko pracował na mądrości objawionej mu osobiście lub wcześniejszym sługą Pana. Często te materiały rozwinął lub podawał im nowe zastosowanie. Przykładem tego może być praca garncarza. Przykład ten podawali już prorocy i pisarze ksiąg należących do Starego Testamentu. Na przykład Izajasz pisał:

"Lecz teraz, Panie, Ty jesteś naszym Ojcem, my jesteśmy gliną, a Ty naszym Stwórcą i wszyscyśmy dziełem twoich rąk!" Izajasza 64:8

„O co za przewrotność! Czyż może być garncarz na równi z gliną stawiany? Czyż może mówić dzieło o swym twórcy: ‘Nie uczynił mnie’, i garnek rzec o tym, co go ulepił: ‘Nie ma rozumu’” Izajasza 29:16

Pisze o tym także Jeremiasz.

„Jeżeli naczynie, które wyrabiał, uległo zniekształceniu, jak to się zdarza z gliną w ręku garncarza, wyrabiał z niego inne naczynie, jak tylko podobało się garncarzowi. (…) ’Czy nie mogę postąpić z wami, domu Izraela, jak ten garncarz?’ - wyrocznia Pana. ‘Oto bowiem jak glina w ręku garncarza, tak jesteście wy, domu Izraela, w moim ręku’.” Jeremiasza 18:4,6

Można by pomyśleć, że Paweł czerpał z tych właśnie przykładów. Oczywiście znał je i uwzględnił w swoich wywodach, ale sposób, w jaki opisał relację garncarza z naczyniem jest zaczerpnięta z ksiąg, których większość chrześcijan pochodzenia łacińskiego nieuznane. Paweł czerpał z ksiąg, które oni nazywają apokryfami (utajnione, ukryte) a my nazywamy „całym pismem, które jest natchnione”. 

Wprawdzie czytamy w księdze Syracha:

„Jak glina w ręce garncarza, który ją kształtuje według swego upodobania, tak ludzie są w ręku Tego, który ich stworzył, i odda im według swego sądu.” Syracha 33:13

…ale faktycznie jest to powtórzenie proroków. Można powiedzieć, że Jeszu syn Syracha pracował na tekstach proroków zwłaszcza na pismach Jeremiasza. Paweł natomiast czerpał z księgi Mądrości gdyż jego przykład najdokładniej pasuje do tych pism. Zobaczmy najpierw werset 20 a później 21.

„Człowiecze! Kimże ty jesteś, byś mógł się spierać z Bogiem? Czyż może naczynie gliniane zapytać tego, kto je ulepił: ‘Dlaczego mnie takim uczyniłeś?’” Rzymian 9:20

Pomysł, że glina rozmawia z garncarzem pochodzi z Izajasza 29:16. Tylko że pytanie jest inne i możemy je znaleźć w księdze Mądrości. Żeby lepiej dostrzec różnicę porównajmy teksty:

„Dlaczego mnie takim uczyniłeś?” – Paweł w Rzymian 9:20

„Cóżeś to uczynił?” – Mądrości 12:12

„Nie uczynił mnie”, „Nie ma rozumu” – Izajasza 29:16

Dla mnie jest faktem oczywistym, że Paweł znał oba teksty, ale jego pytanie ściśle harmonizuje z księgą Mądrości. Tak samo jest z kolejnym 21 wersetem gdzie czytamy:

„Czyż garncarz nie ma mocy nad gliną i nie może z tej samej zaprawy zrobić jednego naczynia ozdobnego, drugiego zaś na użytek niezaszczytny?” Rzymian 9:21

Paweł przekonuje, że garncarz z jednego kawałka gliny może zrobić różne naczynia i nadać im różną wartość. Jeremiasz także pisze, że może on wykonać różne naczynia, ale z jednego kawałka albo to albo inne, a nie oba jednocześnie i nic nie wspomina o różnym przeznaczeniu tych naczyń. Tymczasem w księdze Mądrości czytamy:

„Bo i garncarz, ugniatając mozolnie miękką ziemię, lepi wszelakie naczynia do naszego użytku. I z tej samej gliny ulepił tak naczynia służące do celów szlachetnych, jak do przeciwnych - wszystkie podobnie. Jaki zaś będzie użytek jednego lub drugiego - rozstrzyga garncarz.” Mądrości 15:7

Mam nadzieję, że widzisz wyraźnie skąd czerpał Paweł swój przykład. Jego argumentacja jest tak bardzo podobna, że można by ją uznać za cytat z pamięci lub streszczenie głównej myśli. Jest ta sama glina, a z niej różne naczynia do zadań zaszczytnych i przeciwnie. Jest to kolejny dowód, że pierwsi słudzy pomazańcowi uznawali księgę Mądrości za natchnioną część Pism Świętych. Nie mówimy o pierwszych chrześcijanach, czyli o II, III czy IV wieku, ale mówimy o tych sługach Pana co do, których nie ma wątpliwości, że posiadali Ducha Świętego. 

Zwolennicy odrzucenia księgi Mądrości mogą argumentować ze Paweł nie czerpał z księgi Mądrości tylko Duch go pobudzał do pisania takich przykładów. Jeśli jednak podejdziemy w taki sposób to tym bardziej mamy dowód natchnienia księgi Mądrości. Ponieważ pisarzami musiał kierować ten sam Duch. Nie da się tego inaczej wyjaśnić zwłaszcza, że księga Mądrości powstała kilkaset lat wcześniej niż Paweł się urodził a tylko Duch Boży potrafi przewidywać przyszłość. Jeśli więc Duch Święty pobudził Pawła do podania identycznego porównania to widocznie chciał w ten sposób uwiarygodnić księgę Mądrości. 

Niech chwała będzie Bogu Ojcu i Panu naszemu Jeszu za ujawnianie tych faktów i możliwość obfitego czerpania z mądrości Bożej.

"Mamy zaś ten skarb w naczyniach glinianych, aby się okazało, że moc która wszystko przewyższa jest z Boga, a nie z nas." 2 Koryntian 4:7

__________________

krzysztof pomazańcowy