Komentarz listu do Hebrajczyków 1:3

„Ten będąc odblaskiem chwały i odwzorowaniem istoty Jego, zarządza też wszystko słowem potęgi Jego. Dokonawszy oczyszczenia z grzechów, usiadł po prawicy Majestatu na wysokościach.” Hebrajczyków 1:3

Kolejny werset pierwszego rozdziału listu do Hebrajczyków podaje nam niezwykle cenne informacje na temat naszego pana Jeszu. Okazuje się, że Syn Boży nie tylko, że nie jest Bogiem Ojcem, ale też nie jest mu równy. Jest Jego Odblaskiem. Tak jak promień słoneczny nie jest Słońcem tak samo Syn nie jest Ojcem. W greckich manuskryptach znajdujemy słowo ἀπαύγασμα (apaugasma). W całym Nowym Testamencie omawiany przez nas werset jest jedynym miejscem gdzie występuje to słowo. Z tego powodu nie możemy porównać tej wypowiedzi z innymi, by sprawdzić, w jakim sensie i w jakim kontekście słowo to pojawia się w innych miejscach. Na szczęście słowniki są zgodne, że słowo to znaczy odblask. 

Kiedy porównuję Syna do promieni słonecznych to stawiam Go bliżej Ojca niż te biblijne słowo, które wskazuje na odbicie promieni a nie na sam promień. Jakby nie patrzeć to ani odblask, ani promień, nie jest samym Słońcem. Mimo to Chrystus jest „odbiciem chwały”, czyli jest odbiciem, nie samego słońca, tylko jego promieni (chwały). 

Drugie słowo pomagające nam zrozumieć stosunek Syna do Ojca to ”odwzorowanie”. W manuskryptach jest to greckie słowo χαρακτὴρ (charakter). W nawiasie to nie jest tłumaczenie tylko sposób wymawiania. Rozpoznajemy w tym słowie polskie słowo charakter, z pewnością nie przypadkiem znalazło się ono w naszym języku. Kilkadziesiąt tysięcy słów greckich wzbogaciło nasze rodzime słownictwo. Możemy powiedzieć, że Syn jest tego samego charakteru, co Ojciec. W tym przypadku jednak nie jest to dosłownie to samo znaczenie, co w dawnej grece. Słowniki, bowiem tłumacza słowo χαρακτὴρ na odwzorowanie i tłumaczą, że pochodzi ono od słowa grawerować, czyli czynić czyjąś podobiznę za pomocą rylca lub dłuta. 

Dzisiaj pewnie pisarz listu do Hebrajczyków napisałby, że „jest jego lustrzanym odbiciem” lub fotografią, ale dwa tysiące lat temu miał mniej możliwości do wyrażenia słowami podobieństwa Syna do Ojca. Odwołał się do odblasku i do odwzorowania postaci za pomocą rzeźby (wizerunku). Jakby nie patrzeć nie ma tu mowy o byciu tym, którego Syn miał odwzorować ani o jakiejkolwiek równości. Tak jak rzeźba nawet najdoskonalsza nie jest postacią, którą odwzorowuje, tak Syn Boży nie jest Bogiem Ojcem. Sam Bóg nie może być przedstawiony nam w sposób widzialny, dlatego Chrystus jest odblaskiem chwały i odwzorowaniem istoty. Dalej czytamy, że:

„usiadł po prawicy Majestatu na wysokościach”.

Dlaczego po prawicy Majestatu a nie samego Boga? Warto nad tym się zastanowić, ponieważ zbyt często umniejszamy Boga i zapominamy, że On jest tak potężny, że nie możemy go ogarnąć ludzkim rozumem. Możemy tylko tyle pojąć ile pokazał nam Syn. On z kolei pokazał nam tyle ile może pokazać człowiek ograniczony ciałem. Syn Boży urodził się na Ziemi, jako człowiek, a nie jako Bóg. Dlatego Chrystus często podkreślał, że jest „synem człowieczym”. 

Zanim jednak Syn „usiadł po prawicy Majestatu na wysokościach” najpierw wykonał zadanie, które było głównym powodem Jego pojawienia się na Ziemi: 

„dokonawszy oczyszczenia z grzechów”.

Kiedy Zbawiciel rodził się to anioł Gabriel wyjaśnił:

„Porodzi Syna, któremu nadasz imię Jeszu [Zbawiciel], On bowiem zbawi swój lud od jego grzechów” Mateusza 1:21

Kiedy więc Chrystus wykonał zadanie zasiadł po prawicy Majestatu. Słowo Majestat można też przetłumaczyć na Ogrom lub Wielkość. Chodzi o opis Boga, jako osobę majestatycznie wielką. Syn zasiadając obok Majestatu Bożego jakby nie dosięga samej osoby Boga, to nam podkreśla jak wielki jest Bóg. Podobnie, kiedy Szczepan umiera widzi Chrystusa obok Majestatu, nie widzi samego Boga. Pamiętajmy o tym i nigdy nie pomniejszajmy osoby Boga do swoich ziemskich wyobrażeń. Jedyne co możemy sobie wyobrazić to Majestat, Chwałę, Blask. 

Żeby dokończyć komentarz 3 wersetu, pierwszego rozdziału, listu do hebrajczyków, wróćmy do drugiej części pierwszego zdania. Czytamy tam:

„zarządza też wszystko słowem potęgi Jego”.

Jest to kontynuacja wcześniejszej myśli na temat podobieństwa Syna do Ojca. Są tu dwa słowa zasługujące na zainteresowanie. Pierwszym słowem jest „zarządza”. Grecki wyraz 

Niektóre przekłady Biblii zamiast słowa „Jego” podają „Swoją”, co zmienia sens zawartej w tym zdaniu informacji. Jest różnica czy Syn zarządza mocą Ojca czy Swoją. Greckie słowo αὐτοῦ oznacza kogoś w trzeciej osobie. Jest więc dużo możliwości zastosowania tego słowa. Kontekst wypowiedzi najbardziej wskazuje na osobę Ojca gdyż jest to kontynuacja wcześniejszej myśli gdzie już Ojciec został przedstawiony tym słowem.

„Ten będąc odblaskiem chwały i odwzorowaniem istoty Jego [αὐτοῦ], zarządza też wszystko słowem potęgi Jego [αὐτοῦ]” Hebrajczyków 1:3 

Jeśli w tym zdaniu raz przetłumaczymy „Jego” a drugim razem „Swoją” to będzie to nagła i nieuzasadniona zmiana tłumaczenia. Jedyne, co może nadać sens zmianie takiego tłumaczenia to wola tłumaczącego, który ma prawo tłumaczyć według swojego zrozumienia. A ponieważ takie zmienione tłumaczenie daje nikłe, ale lepsze takie niż żadne, złudzenie równości Syna z Ojcem, więc niektórzy z tego korzystają. Później osoby nieświadome nagięcia, jakiego dopuścił się tłumacz powołują się na ten werset dowodząc, czegoś co nie zostało tam zawarte. 

Drugim słowem mogącym wzbudzać spory jest φέρων (feron). Jest to słowo trudne do przetłumaczenia i często oddaje się je słowem „podtrzymuje”, ale faktycznie słowo to ma głębsze znaczenie i może być zastąpione słowami: niosąc, kierując, dostarczając, dając, przynosząc, sprawiając. Ja to słowo przetłumaczyłem, jako „zarządza”, co jest synonimem „kieruje”. Takie tłumaczenie ma sens, jeśli weźmiemy pod uwagę, że Syn dostał władze od Ojca i teraz wszystko podlega jego woli. 

„Dana Mi jest wszelka władza w niebie i na ziemi.” Mateusza 28:18

_________________

krzysztof chrystusowy